„Czy wiesz, że poprzez odpowiednie ćwiczenia możesz podarować swojemu mózgowi nawet 10 dodatkowych lat pełnej sprawności?”. Takie wnioski wysuwa prof. Murali Doraiswamy z Duke University i wiele wskazuje na to, że ma rację.
Obecnie, całkowicie zaprzecza się teorii, mówiącej, że nasz mózg kształtuje się we wczesnym dzieciństwie, a w kolejnych etapach życia pozostaje niezmieniony. Dzisiaj wiemy już, że mózg jest plastyczny. Oznacza to, że może się zmieniać pod wpływem nauki czy nowych doświadczeń. Można go przyrównać do mięśni w Twoim ciele – im częściej aktywnie wykorzystujesz ich działanie, tym silniejsze i sprawniejsze się stają. Zobacz, ile możliwości daje Ci wiedza, że można zacząć trenować w każdym momencie swojego życia i nigdy nie jest na to za późno.
Czy wiesz, że J.R.R. Tolkien, profesor Uniwersytetu Oksfordzkiego, miał dokładnie 45 lat, gdy rozpoczął pisanie powieści „Władcy pierścieni”, a 61 lat, gdy ją ukończył?
Tworzenie się nowych komórek mózgowych odbywa się przez całe życie. W zasadzie, każde nowe doświadczenie, każde nowe wrażenie, książka czy lekcja powodują powstanie nowych połączeń pomiędzy neuronami oraz właśnie kształtowanie się nowych komórek.
Mózg zmienia się w zależności od tego, co robimy. Jego struktura może ulec zmianie pod wpływem tego, jaki tryb życia prowadzimy, co jemy, jak oddychamy, czy ćwiczymy, palimy i co pijemy.
Światowej sławy neuropsycholog, profesor Elkhonon Goldberg, badał wpływ wykonania prostych i codziennych czynności umysłowych, np. czytanie czasopism, uczenie się nowych słówek, czy rozwiązywanie krzyżówek na mózgi starszych osób. Okazało się, że już po trzech miesiącach wykonywania tak prostych czynności umysłowych, u ponad połowy uczestników badania nastąpiło zahamowanie pogorszenia pamięci, a u prawie połowy uległa poprawie sprawność umysłowa.
Co jest tutaj ważne? Przede wszystkim regularność. W takich badaniach uczestnicy poddawani są prostemu treningowi każdego dnia, jednak dzięki tej systematyczności pierwsze efekty są zauważalne już po trzech miesiącach. Przyznasz zatem, że warto codziennie ćwiczyć umysł i poszerzać swoją wiedzę.
To jednak nie jedyne badania udowadniające skuteczność codziennych treningów umysłowych. Dodatkowe badania naukowców z Uniwersytetu Rusha wykazały, że osoby po 55 roku życiu, które regularnie „wykorzystywały” swój mózg na różne sposoby, tzn. czytały książki, rozwiązywały krzyżówki czy sudoku starzały się o 15% wolniej w stosunku do osób nie wykonujących tego typu czynności.
Co możesz dla siebie zrobić? Próbuj nowych rzeczy! W zasadzie wszystko, co nowe, jest dla Twojego mózgu pożywką, ponieważ w ten właśnie sposób następuje tworzenie nowych połączeń między neuronami.
Wypróbuj którąś z poniższych propozycji lub rusz głową i wymyśl własne ćwiczenie mózgu!
Ćwiczenia umysłu
• Zrób sobie dzień robienia „na odwrót”. Jeśli jesteś praworęczny to zjedz, umyj zęby czy uczesz włosy lewą ręką. Nie próbuj jednak zmieniać biegów lewą ręką podczas jazdy samochodem – chyba, że mieszkasz w Wielkiej Brytanii, Australii lub innych pozaeuropejskich krajach, gdzie obowiązuje ruch lewostronny ;).
• Ucz się codzienne nowych słówek z obcego języka. Dzięki temu nie tylko poprawisz sprawność umysłową, ale zyskasz dodatkową wiedzę, która przyda Ci się na kolejnym wyjeździe.
• Zmień coś w swoim mieszkaniu. Możesz je przemeblować, lub – tak jak ja to często robię – zmieniać położenie rzeczy w szafkach. Czy Twój mózg przyzwyczaił się już i automatycznie sięga do konkretnej szafki, gdyż wie, że znajdzie tam np. skarpetki? Zmień to i sam złap się na tym, że przez kilka dni będziesz się przestawiał, a Twój mózg uczył.
• Raz na jakiś czas wróć do domu inną drogą. Skręć w ulicę, którą zazwyczaj nie chodzisz czy jeździsz i przyjrzyj się nowemu otoczeniu.
• Pobaw się w skojarzenia. To moja ulubiona gra! :) Możesz zagrać w nią sam lub z nieograniczoną ilością osób. Mówisz jakieś słowo, np. niebo. Druga osoba ma za zadanie (bądź Ty masz takie zadanie, jeśli grasz ze sobą) odnaleźć słowo na ostatnią literę tego wyrazu, które kojarzy się z tym słowem. W tym wypadku musi być to wyraz kojarzący się z niebem i na literę „o”, np. obłok. Następna osoba wymyśla wyraz kojarzący się z obłokiem i zaczynający się od „k” i tak dalej. Może powstać z tego całkiem interesująca historia :).
• Usprawnij swoją pamięć. Zapisz na kartce dowolną ilość liczb i wpatruj się w nie przez 30 sekund. Następnie zapisz wszystkie, które udało Ci się zapamiętać. To samo możesz wykonać z dowolnymi wyrazami.
Dzięki takiemu codziennemu i nawet przyjemnemu treningowi spowolnisz starzenie się umysłu i będzie Ci łatwiej utrzymać dobrą kondycję umysłową. A propos kondycji. Czy wiesz, że ta umysłowa zależy również od tej fizycznej?
Ćwiczenia ciała
Wiele osób sądzi, że ćwiczenia fizyczne mają wpływ na sprawność tylko naszego ciała. Otóż okazuje się, że mamy kolejny powód, aby wstać z kanapy i trochę się poruszać! Aktywność fizyczna wpływa dobroczynnie również na stan naszego mózgu.
Jak to możliwe? Poprzez ćwiczenia fizyczne zwiększamy ilość naczyń krwionośnych w mózgu, a większa ilość tych naczyń to dobrze odżywiony i dotleniony mózg. Pamiętaj przy tym o prawidłowym i mocnym oddechu, dzięki czemu jeszcze lepiej dotlenisz nie tylko swoje mięśnie, ale i właśnie mózg.
Mam dla Ciebie badanie, które pokazuje, że każdy wiek jest dobry, aby zacząć, także już teraz możesz odłożyć na bok swoje wymówki ;).
Arthur F. Kramer, profesor z Uniwersytetu Illinois, przeprowadził badanie na osobach w wieku od 60 do 79 lat i wyniki były zaskakujące. Znaczna poprawa możliwości intelektualnych wystąpiła u osób, które ćwiczyły już 3 godziny tygodniowo! Szybko można to sobie obliczyć: 7 dni to 168 godzin, podarujesz z tego 3 godziny dla swojego zdrowia?
W następnym artykule przestudiujemy wpływ odżywiania, Twojej kondycji psychicznej, snu i prawidłowego oddechu na jakość i pracę Twojego mózgu. A już dzisiaj wypróbuj któreś z przedstawionych powyżej ćwiczeń!